موجودات ريز ذره بيني يا داست مايت ( Dust Mite )
داست مايت ها چيست اند ؟
دانشمندان موجودات ريز ذره بيني يا مايتها را در گروه سخت پوستان و راسته بند پایان و عنکبوتیان قرار داده اند . این موجودات که شش دست و پا دارند ، بسیار ریز و کوچک هستند و با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند . اگر چند هزاز از آنها را در کنار هم قرار دهیم در نوک سوزن جا گرفته و به صورت لکه کوچک سفیدی دیده می شود . مایت ها در اطراف ما زندگی می کنند . محل مناسب ، تغذیه مطلوب ، دمای مطبوع سه نیاز ضروری مایتها برای بقا و تکثیر می باشند. با وجود اینکه مایت ها در اطراف ما ( بر روی اسباب و اثاثیه محل زندگی و کار از قاب عکس گرفته تا صفحه تلویزیون و حتی داخل یخچال و کمد) پراکنده هستند ولیکن محل مناسب برای مایت ها مکان های تاریک می باشد .در محل هایی که نور وجود دارد (مخصوصا نور خورشید) سطوح مسطح که امکان اختفا برای مایتها وجود ندارد ، نقاط آفتاب گیر منزل ، سقف و دیوارها و همچنین محل هایی که مرتبا تمیز می شوند ، مکان های مناسبی برای مایتها نیستند و آنها پس از مدتی آنها از بین می روند . بالعکس فرش ، مبل و مهمتر از همه بالش ، لحاف و تشک خوشخواب ایده آل ترین محل ها برای مایتها ست . فضای بین فرش و سطح زیرین آن ، داخل پرزهای فرش ، مبل های راحتی ، صندلی ها ، بالش و در نهایت تشک خوشخواب به علت وجود فضای خالی نسبتا عمیق داخل آنها ، بهترین فضای ممکن برای رشد و نموی آنها می باشد . از آنجایی که انسانها و حیواناتی خانگی بر خلاف خزندگان که در سال چندین بار اقدام به پوست اندازی می کنند ( مانند مار که کل پوست کهنه خود را با پوست نو جایگزین می کند ) به طور متناوب و در طول سال اقدام به این امر می نمایند . این نوکردن پوست که بطور نا محسوس صورت می گیرد به سن و سال ، جنسیت و یا سلامت شخص بستگی ندارد و تقریبا در تمام افراد یکسان است ( 1.5 اونس در یک هفته كه مساوی 1.615 كيلوگرم در سال است ) . هنگامی که استحمام می کنید ، لباس های خود را عوض می کنید ، بر روی مبل یا بر روی زمین دراز می کشید و تلویزیون تماشا می کنید و از همه مهم تر برای استراحت به اتاق خواب می روید ، سلول های مرده از بدن شما جدا شده و پوست نو جایگزین می شود . چون هنگام خواب ، شخص مدت زمان نسبتا طولانی ( حدود 3/1 از شبانه روز یعنی هشت ساعت ) را در فضایی محدود ( تشک و معمولا تشک خوشخواب ) به استراحت می پردازد ، طبیعتا بیشترین حجم این سلولهای پوست مرده در این محل دفع می شود (حدودا 60% ) . به عنوان مثال 10% از وزن يك بالش كه دو سال مورد استفاده قرارگرفته مايت و مدفوع آنهاست . این سلول های مرده به همراه شوره سر و پوست بدن غذای مطلوبی هستند در محلی مناسب که با فراهم شدن دمای مناسب و رطوبت کافی آخرین نیاز مایتها برای رشد و نمو نیز آماده می شود . دمای بدن و تعرق ایجاد شده توسط انسانها و حیوانات دست آموز هنگام فعالیت روی فرش و مبل و یا خواب روی خوشخواب به مایتها این امکان را می دهد که در صورت نداشتن مزاحم با آرامش و خیالی آسوده به خدمات رسانی (اشاعه بیماری) می پردازند هر چه این محل تاریک تر ، عمیق تر و مرطوب تر باشد ، برای مایتها مناسب تر و فعالیت آنها بیشتر و اثر گذاریشان بیشتر خواهد بود . در نتیجه بالا ترین درجه خطر آنها در خوشخواب است .
جالب است بدانيد
داست مايت چه مشكلاتي ايجاد مي كند ؟
آلژی و آسم ، زکام بر اثر حساسیت ، اگزما ، تب یونجه ، برونشیت ، التهاب مخاط غشايي ، خارش و قرمزي چشم ، سردرد ، درد هاي سينوسي ، عطسه ، سوزش چشم وآب ريزش بيني و خرخر هاي غير عادي صبحگاهي و حتي افسردگي مشکلاتي هستند كه بصورت مستقيم و يا غير مستقيم مايتها به ارمغان می آورند . وليكن آسم و آلرژي بيماري هايي هستند كه مايتها عامل اصلي آنها بوده و مستقيما در مبتلا شدن افراد به آن سهيم هستند . خس خس کردن (با صدا نفس کشیدن) کودکانی که دچار آسم هستند ، بوسیله مایتها تحریک شده و نیاز به استفاده از دارو را در آنها افزایش می دهد . بنابر این کم کردن تعداد مایتها در خانه کمک شایانی به بهبود آسم و آلرژی کودک یا خود شما می کند .
مايتها ، هنگام تنفس فرد در محيط هايي كه تعدادشان در آنجا زياد است ، وارد بدن شخص مي شوند . سيستم تدافعي بدن آنها را بعنوان مهاجم تشخيص مي دهد و عكس العمل نشان مي دهد . آبريزش بيني ، سرفه و سوزش و قرمز شدن چشم ها مي تواند علايم اوليه اين بيماري باشد . ادامه اين تنفسهاي همراه با مايت باعث افزايش حساسيت مي شود و در دراز مدت تبديل شدن آن به يك بيماري جدي و خطرناك . البته در افراد حساس و يا كودكان به علت حساسيت بالاي آنها اين روند سريع تر صورت مي گيرد .
مايتها موجودات بسيار ريزي هستند . مدفوع مايتها شامل پروتين مي باشد كه از هوا سبك تر است . همين امر باعث مي شود با كوچك ترين تكان به هوا برخواسته و هنگام تنفس وارد بدن ما مي شوند . اگر ما خوش شانس باشيم آنها وارد معده مي شوند ، اگرچه تصور چنين موضوعي نيز چندش آور است ، اما نگران نباشيد ، واقعيت اين است كه اسيد معده اين موجودات و پروتين ها را دفع مي كند . در صورت بد شانس بودن ما ، مايتها و مدفوعات آنها وارد دستگاه تنفسي ما شده ، ريه و شش هاي ما را تحريك مي كند . باعث حساسيت ، مشكلات تنفسي ، تنگي نفس و در نهايت آسم مي شوند . هنگام راه رفتن و نشستن بر روي فرش ، مبل اين موجودات سبك به هوا برخواسته و سلامت افراد را تهديد مي كنند . از همه مهمتر هنگام خوابيدن بر روي خوشخواب كه با چرخشهاي مكرر ما همراه است مايتها و پروتين ها داخل بالش و يا تشك به هوا برخواسته و ايجاد مشكل مي نمايند.
شما مي توانيد با مراجعه به پزشك و با آزمايش هايي از وضعيت و حساسيت خود نسبت به آسم و آلرژي مطلع شويد . اين آزمايشات متفاوت اند و مي تواند ساده ، آزمايش بروي پوست و يا قدري دقيق تر ، آزمايش خون باشد . نتيجه اين آزمايشات مي تواند به شما در نحوه برخورد با بيماري و يا گريز از ابتلا به آن كمك كند .
سه عاملي اصلي كه آسم و آلژي را هستند :
به عنوان يك توصيه ،به افراد مبتلا به آسم پيشنهاد مي شود حدالامكان از حيوانات دست آموز نگهداري نكنند و در صورت داشتن ، بطور مرتب و مستمر آنها را تميز نمايند. (استفاده از سیستم نظافتی مناسب توصیه ماست).
راههاي مقابله با مايتها چيست ؟
اگر چه نمي توان مايتها را بطور كامل از بين برد وليكن با رعايت اصول بهداشتي مي توان بصورت چشمگيري از خطر ابتلا به بيماري ها و مشكلات ناشي از مايتها جلوگيري كرد : راههايي كه مي توان براي كنترل مايتها بكار برد .
2 . كم كردن رطوبت محيط: با استفاده از دستگاه هاي تهويه مطبوع مي توان نم و رطوبت محيط را كم كرده . رطوبت بين 30% تا 50% براي محل زندگي مناسب است.
3 . شستشوي متناوب لوازم خواب :هر هفته لحاف و ملحفه ها و بالش خود را با آب جوش بشوييد . درجه آب جوش مورد استفاده براي شستشوي ملحفه ها و لحاف بايد حداقل 55 درجه سانتيگراد (يكصد و سي درجه فارنهايت)باشد . اين درجه حرارت آب بسيار بيشتر از آن است كه بطور معمول واني است كه در منازل استفاده مي شود .چون دماي آب بالاي چهل و هشت درجه سانتيگراد (يكصد و بيست درجه فارنهايت) مي تواند پوست دست شما بسوزاند . در نتيجه اكثرا مردم دمايي پايين تر از آن را انتخاب مي كنند كه بر روي مايت ها اثر گذار باشد . در چنين شرايطي شما مي توانيد از خشكشويي هاي صنعتي استفاده كنيد كه در دراز مدت مقرون به صرفه نيست .
4 . سم پاشي (اسيد پاشي) با اسيد تانيك هر دو ماه يكبار مي تواند از رشد و نمو و آسيب هاي مايتها بكاهد . هر چند كه خود اسيد تانيك نيز مضراتي دارد . و مي تواند در بلند مدت مشكلات ديگري ايجاد كند .
5 . استفاده از پارچه نمدار: با استفاده از پارچه يا كهنه پشمي نم دار كه بر سر چوب بسته شده گرد و غبار و مايتها يي كه در گوشه و كنار خانه پراكنده اند ، را تميز كنيد . اين نوع گرد و غبار كه با مايتها آميخته اند را كه در قفسه كتاب ، مابين لوازم تزييني و … را فراموش نكنيد . مایتهای داخل فرش و خوشخواب در این روش نظافتی در امان هستند .
6 . كفپوش و سطوح خانه : همانطور كه پيشتر گفته شد فرش محيط مناسبي براي مايتها مي باشد و استفاده از فرش و موكت در خانه علاوه بر زيبايي ، فوايدي همچون گرم نگه داشتن محيط و مخصوصا مناسب و مطمن براي كودكان كه با خيالي آسوده به بازي بپردازند . وليكن استفاده از سطوح سخت مانند سنگهاي گرانيت ، سراميك و كاشي بجاي فرش و موكت مي توانند در كنترل مايتها موثر باشد . و اين شما هستيد كه انتخاب مي كنيد . البته مي توان از فرش استفاده كرد و با تميز نگه داشتن آن ، از فوايد آن با خيالي آسوده بهره مند شد .
7 . جايگزيني لوازم : اگر چه اين راه حل قدري غير منطقي است ، وليكن به عنوان يك راه حل پيشنهادي قابل بررسي مي باشد .حداكثر هر يكسال يكبار تمام لوازم اتاق خواب خود را اعم از بالش ، لحاف و همچنين تشك خوشخواب خود را تعويض نماييد .
8.نظافت مستمر و با دقت : استفاده مستمر از یک سیستم نظافتی قابل اعتماد هم راه حل ديگري است . شما مي توانيد با استفاده از روش علاوه بر امكان استفاده از فرش ، نيازي به مواد شيميايي نداشته باشيد و همچنين اجباري به جايگزيني زود هنگام وسايل تان نيز نباشد ، تمام نقاط خانه را تميز كرده و از هزينه هاي اضافي جلوگيري كنيد ، راحتي در انجام اين امور مي تواند به عنوان عامل تكميلي اين سیستم نظافتی ( با ارايه اين خدمات آن را سيستم فراگير نظافتي بناميم ) باشد .
این سيستم فراگير نظافتي که تمام این ویژگی ها و معیارها را داراست و تمام خانواده به آن نیاز دارند “ سنتریا –Sentria ” نام دارد .
EN 
FA_IR